Aft, dilin üstünde, dudağın kenarında veya yanağın yüzeyinde krater (ülser) şeklinde bir yaradır. Aft yaralarının kenarları kırmızı ve içi beyaz veya sarı olur. Aftlar ağrılı olabildiği gibi, konuşmayı ve yemeyi de zorlaştırabilir. Ağızda bir seferde, birden çok aft olabilir. Soğuk algınlığından kaynaklanan ağız yaralarından farklı olarak aft, başkalarına bulaşmaz.
Herkeste aft çıkabilir ama kadınlarda, ergenlik çağında ve genç yetişkinlerde daha sık görülür. İnsanlar ilk aft problemini genellikle; 10 ile 40 yaş arasında yaşar. Birçok insan hayatının belli bir döneminde aft problemi ile karşılaşırken, bazı insanlarda aft düzenli olarak çıkar.
Aftın Belirtileri
Aftın en önemli belirtisi; dilin üstünde, dudak kenarlarında veya yanakların içindeki yüzey yaralarıdır. Yaralar küçük veya büyük olabilir; kenarları kırmızı, içi sarı veya beyazdır. Ağızda bir defada birden fazla aft oluşabilir. Aftlar genellikle yanma veya batma hissiyle başlar. Şişmiş ve ağrılı olabilir. Aftın olması, yemeyi ve konuşmayı zorlaştırabilir. Aftlar, 7 ile 10 gün boyunca acıtabilir. Hafif aft vakaları 1 ile 3 hafta arasında tümüyle iyileşir, ama ciddi vakaların iyileşmesi 6 haftayı bulabilir. Bazı insanlarda ilk aft iyileştikten sonra başka bir aft çıkabilmektedir. Birçok aft, herhangi bir iz bırakmadan iyileşir.
Teşhis
Aftın neden olduğu ağrı yüzünden, doktora veya dişçiye başvurulduğu takdirde, doktor ağızdaki yaralara bakarak muayene yapacaktır. Yapılan bu muayene ile doktor aft oluşumunu teşhis edecektir.
Aftın Sebepleri
Aftın sebebi henüz bilinmemektedir. Fakat aynı aile üyelerinde görülmektedir. Aft hastalığına sebep olabilecek faktörler şunlardır:
Stres ve yorgunluk
Kadınlarda regl dönemleri
Dudağı ısırarak ağızda açılan yaralar
Diş telleri
Yiyecek alerjileri, alerjik olunan yiyeceklerin tüketilmesi
Portakal suyu gibi asitli içecekler ve yiyecekler
Beslenmede vitamin veya demir gibi mineraller yeterli olmaması aft oluşumuna sebep olabilir.
Aftta Tıbbi Tedavi
Birçok aft rahatsızlığında doktora görünmek gerekmez. Aftlar kendi kendine iyileşen yaralardır. Aftların sebep olduğu acıyı dindirmek amacıyla evde denenebilecek birçok alternatif yöntem vardır:
Yutulması kolay yoğurt ve çorba gibi yumuşak yiyecekler tüketilebilir.
Yenecek olan şeyler küçük parçalara ayrılabilir ve ezerek ya da rendeleyerek tüketilebilir.
Kahve ve çikolatanın yanı sıra, baharatlı, tuzlu, asitli yiyecekler ve içeceklerden uzak durulabilir.
Su, buzlu çay gibi soğuk içecekler içilebilir.
Bazen, sıvı afta değdiği zaman batıcı bir acı olabilir. Bu yüzden sıvıların temas etmemesi için pipet kullanılabilir.
Aft olan bölgeye uyuşana kadar buz presi uygulanabilir.
Ağzı tuzlu suyla çalkalamak da aft için uygun bir tedavi yöntemidir. Gargara yapılacak tuzlu suyu hazırlamak için, bir bardak suda bir çay kaşığı tuz eritilmelidir.
Aftları iyileştirmek için; Orabase, Anbesol veya magnezyum sütü alınabilir. Günde üç veya dört kez yaraların üzerine, pamukla ilaç uygulanabilir.
Steroit olmayan iltihap kurutucu gibi (aspirin, ibuprofen, noproxen gibi) bir ağrı kesici kullanılması önerilir. Reye sendromu riski nedeniyle, yirmi yaşın altında birine aspirin verilmemelidir.
Yukarıdaki işlemleri yerine getirdikten sonra, aft iki hafta içinde iyileşmezse, doktora veya diş hekimine görünmekte yarar vardır. Doktor aftların neden olduğu ağrıyı azaltacak ilaç verecektir. Bu ilaçlar genellikle; ya yaranın üzerine konmakta ya da gargara yapmak için kullanılmaktadır. Doktor yaraların üzerine sürmek için bir steroit merhem veya ağzı yıkamak için bir gargara tavsiye edebilir. Eğer ateş varsa, yutma güçlüğü çekiliyorsa veya aftlar çıkmaya devam ediyorsa doktorla görüşülmelidir. Bu belirtilere sebep olan başka bir hastalık olabilir.
alıntı
Herkeste aft çıkabilir ama kadınlarda, ergenlik çağında ve genç yetişkinlerde daha sık görülür. İnsanlar ilk aft problemini genellikle; 10 ile 40 yaş arasında yaşar. Birçok insan hayatının belli bir döneminde aft problemi ile karşılaşırken, bazı insanlarda aft düzenli olarak çıkar.
Aftın Belirtileri
Aftın en önemli belirtisi; dilin üstünde, dudak kenarlarında veya yanakların içindeki yüzey yaralarıdır. Yaralar küçük veya büyük olabilir; kenarları kırmızı, içi sarı veya beyazdır. Ağızda bir defada birden fazla aft oluşabilir. Aftlar genellikle yanma veya batma hissiyle başlar. Şişmiş ve ağrılı olabilir. Aftın olması, yemeyi ve konuşmayı zorlaştırabilir. Aftlar, 7 ile 10 gün boyunca acıtabilir. Hafif aft vakaları 1 ile 3 hafta arasında tümüyle iyileşir, ama ciddi vakaların iyileşmesi 6 haftayı bulabilir. Bazı insanlarda ilk aft iyileştikten sonra başka bir aft çıkabilmektedir. Birçok aft, herhangi bir iz bırakmadan iyileşir.
Teşhis
Aftın neden olduğu ağrı yüzünden, doktora veya dişçiye başvurulduğu takdirde, doktor ağızdaki yaralara bakarak muayene yapacaktır. Yapılan bu muayene ile doktor aft oluşumunu teşhis edecektir.
Aftın Sebepleri
Aftın sebebi henüz bilinmemektedir. Fakat aynı aile üyelerinde görülmektedir. Aft hastalığına sebep olabilecek faktörler şunlardır:
Stres ve yorgunluk
Kadınlarda regl dönemleri
Dudağı ısırarak ağızda açılan yaralar
Diş telleri
Yiyecek alerjileri, alerjik olunan yiyeceklerin tüketilmesi
Portakal suyu gibi asitli içecekler ve yiyecekler
Beslenmede vitamin veya demir gibi mineraller yeterli olmaması aft oluşumuna sebep olabilir.
Aftta Tıbbi Tedavi
Birçok aft rahatsızlığında doktora görünmek gerekmez. Aftlar kendi kendine iyileşen yaralardır. Aftların sebep olduğu acıyı dindirmek amacıyla evde denenebilecek birçok alternatif yöntem vardır:
Yutulması kolay yoğurt ve çorba gibi yumuşak yiyecekler tüketilebilir.
Yenecek olan şeyler küçük parçalara ayrılabilir ve ezerek ya da rendeleyerek tüketilebilir.
Kahve ve çikolatanın yanı sıra, baharatlı, tuzlu, asitli yiyecekler ve içeceklerden uzak durulabilir.
Su, buzlu çay gibi soğuk içecekler içilebilir.
Bazen, sıvı afta değdiği zaman batıcı bir acı olabilir. Bu yüzden sıvıların temas etmemesi için pipet kullanılabilir.
Aft olan bölgeye uyuşana kadar buz presi uygulanabilir.
Ağzı tuzlu suyla çalkalamak da aft için uygun bir tedavi yöntemidir. Gargara yapılacak tuzlu suyu hazırlamak için, bir bardak suda bir çay kaşığı tuz eritilmelidir.
Aftları iyileştirmek için; Orabase, Anbesol veya magnezyum sütü alınabilir. Günde üç veya dört kez yaraların üzerine, pamukla ilaç uygulanabilir.
Steroit olmayan iltihap kurutucu gibi (aspirin, ibuprofen, noproxen gibi) bir ağrı kesici kullanılması önerilir. Reye sendromu riski nedeniyle, yirmi yaşın altında birine aspirin verilmemelidir.
Yukarıdaki işlemleri yerine getirdikten sonra, aft iki hafta içinde iyileşmezse, doktora veya diş hekimine görünmekte yarar vardır. Doktor aftların neden olduğu ağrıyı azaltacak ilaç verecektir. Bu ilaçlar genellikle; ya yaranın üzerine konmakta ya da gargara yapmak için kullanılmaktadır. Doktor yaraların üzerine sürmek için bir steroit merhem veya ağzı yıkamak için bir gargara tavsiye edebilir. Eğer ateş varsa, yutma güçlüğü çekiliyorsa veya aftlar çıkmaya devam ediyorsa doktorla görüşülmelidir. Bu belirtilere sebep olan başka bir hastalık olabilir.
alıntı
