Kitabın Adı:Ayaşlı ve Kiracıları
Kitabın Yazarı:Memduh Şevket Esendal
Kitabın Özeti:
Ayaşlı İbrahim Efendi eşkiyalık, zaptiye çavuşluğu, arzuhalcilik, otelcilik gibi türlü işlere girmiş bir adamdır. Bir ara hapse de düşmüştür. Şimdi ucuza aldığı dokuz odalı dairesini ayrı ayrı ailelere kiraya vererek geçinmektedir. Otelcilikten tecrübesi olduğundan kiracıları iyi yönetir. Katın mutfak, banyo ve tuvaleti ortak kullanılır. Kiracılar, ister istemez, içli dışlı olurlar.
Haki Bey ile Turan Hanım sık sık kavga ederler. Turan Hanım, bütün kiracıları kumara alıştırarak onların paralarını sızdırmaya çalışır. İskender Bey fabrikatör olduğunu söyler, ama uyuşturucu maddeler satar, bundan ötürü sık sık başı polisle derde girer.
Hasan Bey, eskiden büyük bir çiftliğin sahibidir. Şimdi her şeyini yitirmiştir. Yaşlanmıştır. Geçmişini unutmak için sık sık içer, umutsuzluk onu günden güne tüketir. Şefik Bey, eskiden konsolos olduğunu söyler. Görevli bulunduğu günlerde adı bazı kötü işlere karışır. Erken emekliye çıkarılır. Ama, memuriyeti sırasında epeyce para yapmıştır. Pisliğinden, cimriliğinden dolayı başta hizmetçi Halide olmak üzere bütün kiracılar ondan iğrenirler. Odun ve kömür satıcısı Abdülkerim Bey Buhara’lıdır. Karısı ve sinirli, gürültücü bir çocuğu vardır. Çocuklarının dengesiz ve şımarık davranışlarından ötürü aile öteki kiracılarla kavgalıdır.
Ev sahibi İbrahim Efendi ise, üvey kızı Faika, damadı şoför Fuat, Fuat’ın felçli annesi ile bir odada oturur. Ayaşlı’nın kiracılarının değişik kişilikleri vardır. Aralarında bir de banka memuru bulunur. Evin içinde geçen olayları, dedikoduları anı biçiminde bize yansıtan odur. Birbirleriyle iyi kötü geçinip giden bu insanlar, bir süre sonra yavaş yavaş dağılmağa başlarlar. Önce, öteden beri çevresini beğenmeyen, gözü yüksek sosyetede olan Turan Hanım, durumunu düzeltince başka bir eve taşınır. Şefik Bey bilinmeyen nedenlerle öldürülür. Hasan Bey felç olur. İskender Bey tutuklanır. Böylece, kiracılar, teker teker evden ayrılırlar. Evde mal sahibi ile yakınları kalır. Fakat Ayaşlı İbrahim Efendi de bir gün hastalanarak ölür. Geriye kalan kızı da başka yere taşınır.
Memduh Şevket Esendal
