وَعَنْ جَابِرٍ ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، أَنَّ النَّبِيَّ قَالَ : ( إِنَّ اللَّهَ بَعَثَنِي لِتَمَامِ مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ ، وَكَمَالِ مَحَاسِنِ الْأَفْعَالِ رَوَاهُ فِي ( شَرْحِ السُّنَّةِ )
Cabir(ra)'dan rivayetle Nebi(sav) şöyle dedi : Şüphesiz Allah beni güzel ahlakı tamamlamak için ve salih davranışların kemâli için gönderdi.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
مَالِكٌ أَنَّهُ قَدْ بَلَغَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - قَالَ : " بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ [ ص: 128 ] حُسْنَ الْأَخْلَاقِ
İmam Malike ulaştığına göre Resulullah(sav) şöyle demiş : Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim.(İbn Abdilber,El-İstizkar,1678)
وَهَذَا حَدِيثٌ مُسْنَدٌ صَحِيحٌ عَنِ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
İbn Abdilber ''Bu hadis Nebi(sav)'den sahih isnadlı bir hadistir.''demiştir.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - : " إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ صَالِحَ الْأَخْلَاقِ " . رَوَاهُ أَحْمَدُ ، وَرِجَالُهُ رِجَالُ الصَّحِيحِ
Ebu Hureyre(ra)'nın bildirdiği bir hadiste Resulullah(sav) şöyle buyurdu : Ben Ancak Salih(güzel) Ahlakı tamamlamak için gönderildim.(Heysemî,Mecmauz Zevaid,13783)
رَوَاهُ أَحْمَدُ ، وَرِجَالُهُ رِجَالُ الصَّحِيحِ
Heysemî ''Bu hadisi İmam Ahmed rivayet etti.Ricali Sahihin Ricalidir.''demiştir.
وَرَوَى الْحَكِيمُ وَالْبَيْهَقِيُّ عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا : مَكَارِمُ الْأَخْلَاقِ عَشَرَةٌ
Beyhakî'nin naklen Hz.Aişe(ra)'ın''Güzel Ahlak On tanedir'' dediği rivayet ediliyor.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
عَنْ صَفِيَّةَ بِنْتِ حُيَيٍّ قَالَتْ " مَا رَأَيْتُ أَحَدًا أَحْسَنَ خُلُقًا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ "
Safiyye binti Huyay(r.anha) şöyle diyor : Resulullah(sav)'den daha güzel ahlaklı bir kimseyi görmedim.(İbn Hacer,Fethul Bari,3366)
وَأَخْرَجَ الطَّبَرَانِيُّ فِي الْأَوْسَطِ بِإِسْنَادٍ حَسَنٍ
Taberânî Evsatta Hasen bir isnadla tahric etti.
وَعِنْدَ مُسْلِمٍ مِنْ حَدِيثِ عَائِشَةَ " كَانَ خُلُقُهُ الْقُرْآنَ ، يَغْضَبُ لِغَضَبِهِ وَيَرْضَى لِرِضَاهُ
Muslimde olan Aişe(ra)'dan ''Onun ahlâkı Kuran idi.Kuranın kızdığına kızar , razı olduğuna razı olurdu.(İbn Hacer,Fethul Bari,3366)
وَقَدْ رَوَى الْبَزَّارُ عَنْ أَبِي عُمَرَ مَرْفُوعًا : ( اللَّهُمَّ اهْدِنِي لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ وَالْأَخْلَاقِ لَا يَهْدِي لِصَالِحِهَا وَلَا يَصْرِفُ سَيِّئَهَا إِلَّا أَنْتَ ) .
Bezzar'ın Ebu Ömerden naklettiği Merfû bir hadiste Resulullah(sav)'in şu duası rivayet ediliyor: Allahım beni güzel ahlak ve amellere ilet.Zira bunların salih olanına ancak Sen ulaştırır, kötülerinden de ancak Sen alıkorsun.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
اَللَّهُمَّ أَنْتَ الْمَلِكُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ وَاهْدِنِي لِأَحْسَنِ الْأَخْلاَقِ لاَ يَهْديِ لِأَحْسَنِهاَ إِلاَّ أَنْتَ وَاصْرِفْ عَنِّي سَيِّئَهاَ لَا يَصْرِفُ عَنّيِ سَيِّئَهاَ إِلاَّ أَنْتَ
Hz. Ali'nin naklettiğine göre Resûlullah, namaz kılacağı vakit şöyle dua ederdi: Allah'ım! Melik ancak Sen'sin! Sen'den başka hiçbir ilâh yoktur. Allah'ım, beni güzel ahlâka ulaştır, ona ancak Sen ulaştırabilirsin. Allah'ım, beni kötü ahlâktan uzaklaştır, ondan ancak Sen uzaklaştırabilirsin(Müslim, Müsâfirîn, 201)
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الصِّحَّةَ وَالْعِفَّةَ وَالْأَماَنَةَ وَحُسْنَ الْخُلُقِ وَالرِّضاَ بِالْقَدَرِ
Allah'ım, sıhhat, iffet, emanet, güzel ahlâk ve kadere rıza istiyorum.(Nureddin el-Heysemî, Mecmaü'z-zevâid, thk. Abdullah Muhammed ed-Dervîş, Beyrut 1414/1994, X, 274)
Hz. Ebû'd-Derdâ (r.a.) da bir gece sabaha kadar "Allahım, yaratılışımı (suretimi) güzel yaptığın gibi ahlâkımı da güzel yap." diye dua etmiş; kendisine, gece boyunca niçin sadece güzel ahlâk üzere olmayı istediği sorulunca o: "Allah'ın Müslüman kulu, ahlâkını güzelleştire güzelleştire sonunda güzel ahlâkı, onun Cennet'e girmesine vesile olur; ahlâkını çirkinleştire çirkinleştire de kötü ahlâkı onu Cehennem'e sokar" diye karşılık vermiştir (Ali el-Müttekî, a.g.e, III, 666)
Bir adam, Resûlullah'a (sallallahu aleyhi ve sellem) gelerek "İslâm nedir?" diye sormuş. Resûlullah da "Güzel ahlâk!" diye cevap vermiştir. Adam, daha fazla veya farklı bir bilgi edinmek maksadıyla olsa gerek aynı soruyu dört defa daha sormuş; fakat her seferinde Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) aynı cevabı vermiştir.(Beyhakî, el-Câmi' li-Şuabi'l-îmân, Riyad 1423/2003, X, 375)
اَلإِسْلاَمُ حُسْنُ الْخُلُقِ
Resulullah(sav) ''İslam Güzel Ahlaktır'' demiştir.(Kenzü’l-Ummâl, 3/17, HadisNo: 5225)
Peygamber Efendimiz'in (sallallahu aleyhi ve sellem) İslâm'ı "güzel ahlâk" olarak tarif etmesi, güzel ahlâkın dinin olmazsa olmaz bir yanı olduğunu ve dinin ancak onunla kıvamını bulacağını ifade etmektedir.(Zeydan, Usûlü'd-da've, Beyrut 1430/2009, s. 78)
Resûl-i Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem), teşvik edici beyanlarıyla mü'minlerin daima güzel ahlâk üzere olmalarını tavsiye etmiş; ahlâkı güzel olanın hayırlı insan olduğunu (Buhârî, Edeb, 38) mizanda ameller tartılırken iyi ahlâktan daha ağır bir amelin bulunmadığını,(Tirmizî, Birr, 62) mükemmel imanın güzel ahlâklı olmakla sağlanabileceğini,(Ebû Dâvûd, Sünnet, 14) bir mü'minin, güzel ahlâkıyla gündüzleri (nafile) oruç tutan, geceleri de (nafile) ibadetle ihya eden kimsenin ulaştığı dereceye ulaşacağını,(Tirmizî, Birr, 62) kıyamet günü kendisine en yakın kimselerin, ahlâkı en güzel kimseler olduğunu,(Tirmizî, Birr, 71) insanların Cennet'e girmelerine en çok vesile olan amellerin takva ve güzel ahlâk olduğunu (Tirmizî, Birr, 62) beyan etmiştir.
Yine Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) "Sizin en hayırlınız, ahlâkı en güzel olanınızdır."(Buhârî, Edeb, 39) ve "İçinizden en çok sevdiklerim, ahlâkı en güzel olanlarınızdır."(Buhârî, Fezâilü's-sahâbe, 27) buyurarak güzel ahlâk üzere bulunmayı övmüştür.
Resûlullah: "Kişinin kalbi istikamet üzere olmadıkça dini istikamet üzere olmaz. Kişinin dili istikamet üzere olmadıkça da kalbi istikamet üzere olmaz. Komşusu şerrinden emin olmayan kimse de Cennet'e giremez.''buyurmuştur.(Ahmed b. Hanbel, III, 198)
Cabir(ra)'dan rivayetle Nebi(sav) şöyle dedi : Şüphesiz Allah beni güzel ahlakı tamamlamak için ve salih davranışların kemâli için gönderdi.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
مَالِكٌ أَنَّهُ قَدْ بَلَغَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - قَالَ : " بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ [ ص: 128 ] حُسْنَ الْأَخْلَاقِ
İmam Malike ulaştığına göre Resulullah(sav) şöyle demiş : Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim.(İbn Abdilber,El-İstizkar,1678)
وَهَذَا حَدِيثٌ مُسْنَدٌ صَحِيحٌ عَنِ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
İbn Abdilber ''Bu hadis Nebi(sav)'den sahih isnadlı bir hadistir.''demiştir.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - : " إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ صَالِحَ الْأَخْلَاقِ " . رَوَاهُ أَحْمَدُ ، وَرِجَالُهُ رِجَالُ الصَّحِيحِ
Ebu Hureyre(ra)'nın bildirdiği bir hadiste Resulullah(sav) şöyle buyurdu : Ben Ancak Salih(güzel) Ahlakı tamamlamak için gönderildim.(Heysemî,Mecmauz Zevaid,13783)
رَوَاهُ أَحْمَدُ ، وَرِجَالُهُ رِجَالُ الصَّحِيحِ
Heysemî ''Bu hadisi İmam Ahmed rivayet etti.Ricali Sahihin Ricalidir.''demiştir.
وَرَوَى الْحَكِيمُ وَالْبَيْهَقِيُّ عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا : مَكَارِمُ الْأَخْلَاقِ عَشَرَةٌ
Beyhakî'nin naklen Hz.Aişe(ra)'ın''Güzel Ahlak On tanedir'' dediği rivayet ediliyor.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
عَنْ صَفِيَّةَ بِنْتِ حُيَيٍّ قَالَتْ " مَا رَأَيْتُ أَحَدًا أَحْسَنَ خُلُقًا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ "
Safiyye binti Huyay(r.anha) şöyle diyor : Resulullah(sav)'den daha güzel ahlaklı bir kimseyi görmedim.(İbn Hacer,Fethul Bari,3366)
وَأَخْرَجَ الطَّبَرَانِيُّ فِي الْأَوْسَطِ بِإِسْنَادٍ حَسَنٍ
Taberânî Evsatta Hasen bir isnadla tahric etti.
وَعِنْدَ مُسْلِمٍ مِنْ حَدِيثِ عَائِشَةَ " كَانَ خُلُقُهُ الْقُرْآنَ ، يَغْضَبُ لِغَضَبِهِ وَيَرْضَى لِرِضَاهُ
Muslimde olan Aişe(ra)'dan ''Onun ahlâkı Kuran idi.Kuranın kızdığına kızar , razı olduğuna razı olurdu.(İbn Hacer,Fethul Bari,3366)
وَقَدْ رَوَى الْبَزَّارُ عَنْ أَبِي عُمَرَ مَرْفُوعًا : ( اللَّهُمَّ اهْدِنِي لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ وَالْأَخْلَاقِ لَا يَهْدِي لِصَالِحِهَا وَلَا يَصْرِفُ سَيِّئَهَا إِلَّا أَنْتَ ) .
Bezzar'ın Ebu Ömerden naklettiği Merfû bir hadiste Resulullah(sav)'in şu duası rivayet ediliyor: Allahım beni güzel ahlak ve amellere ilet.Zira bunların salih olanına ancak Sen ulaştırır, kötülerinden de ancak Sen alıkorsun.(Mirkatul Mefatih,Kitabul Fedail,5770)
اَللَّهُمَّ أَنْتَ الْمَلِكُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ وَاهْدِنِي لِأَحْسَنِ الْأَخْلاَقِ لاَ يَهْديِ لِأَحْسَنِهاَ إِلاَّ أَنْتَ وَاصْرِفْ عَنِّي سَيِّئَهاَ لَا يَصْرِفُ عَنّيِ سَيِّئَهاَ إِلاَّ أَنْتَ
Hz. Ali'nin naklettiğine göre Resûlullah, namaz kılacağı vakit şöyle dua ederdi: Allah'ım! Melik ancak Sen'sin! Sen'den başka hiçbir ilâh yoktur. Allah'ım, beni güzel ahlâka ulaştır, ona ancak Sen ulaştırabilirsin. Allah'ım, beni kötü ahlâktan uzaklaştır, ondan ancak Sen uzaklaştırabilirsin(Müslim, Müsâfirîn, 201)
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الصِّحَّةَ وَالْعِفَّةَ وَالْأَماَنَةَ وَحُسْنَ الْخُلُقِ وَالرِّضاَ بِالْقَدَرِ
Allah'ım, sıhhat, iffet, emanet, güzel ahlâk ve kadere rıza istiyorum.(Nureddin el-Heysemî, Mecmaü'z-zevâid, thk. Abdullah Muhammed ed-Dervîş, Beyrut 1414/1994, X, 274)
Hz. Ebû'd-Derdâ (r.a.) da bir gece sabaha kadar "Allahım, yaratılışımı (suretimi) güzel yaptığın gibi ahlâkımı da güzel yap." diye dua etmiş; kendisine, gece boyunca niçin sadece güzel ahlâk üzere olmayı istediği sorulunca o: "Allah'ın Müslüman kulu, ahlâkını güzelleştire güzelleştire sonunda güzel ahlâkı, onun Cennet'e girmesine vesile olur; ahlâkını çirkinleştire çirkinleştire de kötü ahlâkı onu Cehennem'e sokar" diye karşılık vermiştir (Ali el-Müttekî, a.g.e, III, 666)
Bir adam, Resûlullah'a (sallallahu aleyhi ve sellem) gelerek "İslâm nedir?" diye sormuş. Resûlullah da "Güzel ahlâk!" diye cevap vermiştir. Adam, daha fazla veya farklı bir bilgi edinmek maksadıyla olsa gerek aynı soruyu dört defa daha sormuş; fakat her seferinde Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) aynı cevabı vermiştir.(Beyhakî, el-Câmi' li-Şuabi'l-îmân, Riyad 1423/2003, X, 375)
اَلإِسْلاَمُ حُسْنُ الْخُلُقِ
Resulullah(sav) ''İslam Güzel Ahlaktır'' demiştir.(Kenzü’l-Ummâl, 3/17, HadisNo: 5225)
Peygamber Efendimiz'in (sallallahu aleyhi ve sellem) İslâm'ı "güzel ahlâk" olarak tarif etmesi, güzel ahlâkın dinin olmazsa olmaz bir yanı olduğunu ve dinin ancak onunla kıvamını bulacağını ifade etmektedir.(Zeydan, Usûlü'd-da've, Beyrut 1430/2009, s. 78)
Resûl-i Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem), teşvik edici beyanlarıyla mü'minlerin daima güzel ahlâk üzere olmalarını tavsiye etmiş; ahlâkı güzel olanın hayırlı insan olduğunu (Buhârî, Edeb, 38) mizanda ameller tartılırken iyi ahlâktan daha ağır bir amelin bulunmadığını,(Tirmizî, Birr, 62) mükemmel imanın güzel ahlâklı olmakla sağlanabileceğini,(Ebû Dâvûd, Sünnet, 14) bir mü'minin, güzel ahlâkıyla gündüzleri (nafile) oruç tutan, geceleri de (nafile) ibadetle ihya eden kimsenin ulaştığı dereceye ulaşacağını,(Tirmizî, Birr, 62) kıyamet günü kendisine en yakın kimselerin, ahlâkı en güzel kimseler olduğunu,(Tirmizî, Birr, 71) insanların Cennet'e girmelerine en çok vesile olan amellerin takva ve güzel ahlâk olduğunu (Tirmizî, Birr, 62) beyan etmiştir.
Yine Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) "Sizin en hayırlınız, ahlâkı en güzel olanınızdır."(Buhârî, Edeb, 39) ve "İçinizden en çok sevdiklerim, ahlâkı en güzel olanlarınızdır."(Buhârî, Fezâilü's-sahâbe, 27) buyurarak güzel ahlâk üzere bulunmayı övmüştür.
Resûlullah: "Kişinin kalbi istikamet üzere olmadıkça dini istikamet üzere olmaz. Kişinin dili istikamet üzere olmadıkça da kalbi istikamet üzere olmaz. Komşusu şerrinden emin olmayan kimse de Cennet'e giremez.''buyurmuştur.(Ahmed b. Hanbel, III, 198)
Moderatörün son düzenlenenleri:
