Çember, sabit bir noktadan eşit uzaklıkta bulunan noktaların meydana getirdiği bir şekildir.Yüzük,simit gibi.Çemberi çizerken pergelle saat yönü veya saat yönünün tersi doğrultusunda hareket ettirilerek çizimi yapılır.
Çemberin Elemanları:
- Merkez: Tam ortasındaki noktadır. O merkezli çember olarak isimlendirilir.
- Çap: Çemberin merkezinden geçen ve çember üzerindeki herhangi iki noktayı birleştiren uzunluktur. Çap çemberi iki eş parçaya ayırır. R ile gösterilir
- Yarıçap: Çapın yarısına yarıçap denir. r ile gösterilir.
Çemberin iki noktası arasında kalan parçasına çember yayı, çember parçası yada yay denir.
Bir çemberin üzerindeki iki noktadan geçen doğruya kesen denir.
Bir kesenin çember içinde kalan parçasına kiriş denir.
Merkezden geçen kirişe çap denir.Bir çemberdeki en büyük kiriş çaptır.
Çemberde iç bölge,dış bölge ve çemberin üzeri vardır.
Noktalarla Çemberin Durumları:
- A noktasının merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğundan kısa ise A noktası çemberin içindedir.
- A noktasının merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğuna eşit ise A noktası çemberin üzerindedir.
- A noktasının merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğundan fazla ise A noktası çemberin dışındadır.
Doğrularla Çemberin Durumları:
- d1 doğrusu çemberi iki noktada keser.Çemberin içinde kalan uzunluk kiriştir.
- d2 doğrusu çemberin merkezinden geçer.Çemberin içinde kalan uzunluk en büyük kiriş yani çaptır.
- d3 doğrusu çemberi bir noktada keser.Yani doğru çembere teğettir.
- d4 doğrusu ile çemberin ortak noktası yoktur.Yani doğru ile çember ayrıktır.
ÇEMBER'İN VE DAİRE'NİN ÇEVRESİ:Ç = 2.π.r
(π=3,14 alırız r daire veya çemberin yarıçapı)
örnek: Yarıçapı 5cm olan çemberin çevresini bulunuz.
Ç = 2.π.r
Ç = 2.3.5 = 30cm (π=3 aldık)
DAİRE'NİN ALANI:A = π.r.r
(π=3,14 alırız r dairenin yarıçapı)
örnek: Yarıçapı 4cm olan dairenin alanını bulunuz.
A = π.r.r
A = 3.4.4 = 48cm2(cmkare)
DAİRE DİLİMİNİN ALANI:A = π.r.r.x / 360º
(π=3,14 alırız r dairenin yarıçapı, x açısı daire diliminin arasında kalan merkez açı)