EMR-İ BİL MA’RÛF, NEHY-İ ANİL MÜNKER
(İYİLİĞİ EMRETMEK ,KÖTÜLÜĞÜ YASAKLAMAK)
Yüce Allah (c.c) şöyle buyurmuştur:
<< Mü’min erkek ve mü’min kadınlar, birbirlerinin dostudurlar. İyiliği emrederler , kötülüğü yasaklarlar.>> (Tevbe: 71 )
<< İçinizden hayra/iyiliğe çağıran, iyiliği emreden , kötülüğü yasaklayan bir topluluk bulunsun. İşte bunlar kurtuluşa erenlerdir.>> (Âl-i İmrân:104 )
<< Sizler, insanlar için çıkarılmış en iyi /hayırlı toplum oldunuz. İyiliği emreder , kötülüğü yasaklarsınız.>> (Âl-i İmrân:110 )
<< Bağışlama yolunu tut, iyili emret ve cahillerden yüz çevir.>> (Â’râf:199)
<< İsrailoğullarından kâfir olanlar, Davûd’un ve Meryemoğlu Îsâ’nın diliyle lânetlenmişlerdir. Bunun nedeni karşı gelmeleridir.Onlar, aşırı giden taşkın kimselerdi. Yaptıkları kötülüklerden birbirlerini alıkoymuyorlardı. Yaptıkları işler ne kötü idi.>>
(Mâide: 78 – 79 )
<< De ki: gerçek Rabb’iniz katındadır. Artık dileyen îman etsin , dileyen inkâr etsin.>> ( Kehf:29)
<< Sana emredileni açıkça haykır.>>( Hıcr:94 )
<< Kötülüğü yasaklayanları kurtardık. Zalimleri ise işledikleri günahlardan dolayı çetin bir azaba uğrattık.>> (Â’râf:165 )
KONUYLA İLGİLİ HADİSLER
Ebû Saîd el-Hudrî (r.a)’dan. Şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v)’i şöyle buyururken işittim:
“ Sizden kim bir kötülük görürse bunu eliyle değiştirsin, eğer gücü yetmez ise dili ile değiştirsin, eğer buna da gücü yetmez ise kalbi ile ( buğzetsin/nefret etsin. ) Ama bu , îmanın en zayıfıdır.”
( Müslim)
****************************************
İbni Mes’ûd (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“ Benden önce, Allah’ın bir millete gönderdiği her Peygamber için; milletinden , onun sünnetine uyan, emrini tutan arkadaşları, (ashabı) ve sadık dostları (Havarileri) mutlaka olur. Sonra onların arkasından bir nesil gelir, yapmadıklarını söylerler, emrolunmadıklarını yaparlar. Kim onlarla eliyle mücadele ederse o mü’mindir, kim kalbiyle mücadele ederse o mü’mindir, kim diliyle mücadele ederse o da mü’mindir. Bunun dışında ise hardal tanesi kadar îman yoktur.” (Müslim )
****************************************
Ubâde b. Sâmit (r.a):
“ Rasûlullah (s.a.v)’e, zorlukta ve kolaylıkta , memnun iken de, memnun değil iken de, bize karşı tercihler yapılırken de dinleyip itaat edeceğimize, Allah’tan gelen delillere göre , açık küfrünü görmedikçe idâre ile kavga etmeyeceğimize, nerede olursa olsun hakikati söyleyeceğimize , Allah yolunda kınayanın kınamasından korkmayacağımıza dair biat ettik.” Demiştir.
( Müttefekun aleyh)
******************************************
Mü’minlerin annesi Zeyneb bintü Cahş (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v), korku ve telaşla onun yanına girmiş, baş parmağı ile işaret parmağını halka yapmış ve:
"Lâ ilâhe illallâh, yaklaşan şerden vay arabın haline!....Bugün Ye’cûc ve Me’cûc’ün seddinden şu kadar açıldı.” Buyurmuş.
Zeyneb bintü Cahş (r.a):” Ben de: “ Ey Allah’ın Rasûlü, içimizde iyi kimseler varken biz de helâk olurmuyuz?” dedim.
“ Evet, kötülükler çoğalırsa” buyurdu.” Demiştir.
( Müttefekun aleyh)
***************************************
Huzeyfe (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Canım elinde olan Allah’a yemin olsun ki, iyiliği emretmeli , kötülükten alıkoymalısınız. Değilse Allah, katından bir cezagönderiverir de sonra Allah’a yalvarıp yakarırsınız ama duânız kabul edilmez.” Buyurmuştur.
( Tirmizî) Hadis hasen hadistir demiştir.
***************************************
Ebû Bekir Sıddık (r.a)’dan. Şöyle demiştir:
“ Ey insanlar! Sizler;
<< Ey iman edenler, kendi işinize bakınız. Sizler hidayette olduğunuz sürece yoldan çıkmış kimseler size zarar veremez>>
( Mâide: 105)âyetini okuyorsunuz. (ama bu âyeti yanlış anlıyorsunuz) Çünkü ben, Rasûlullah (s.a.v)’i şöyle buyururken işittim:
“ Şüphesiz ki insanlar, bir zalim gördüklerinde onun zulmünden alıkoymazlarsa, o zalim nedeniyle gelecek cezayı Allah’ın herkese yaygınlaştırması yakındır.”
( Ebû Dâvûd , Tirmizî ve Neseî sahih senetler ile rivayet etmiştir)
Kaynak: Riyâzü’s-Sâlihîn:
S:129 – 130 – 131 – 132 -133
(İYİLİĞİ EMRETMEK ,KÖTÜLÜĞÜ YASAKLAMAK)
Yüce Allah (c.c) şöyle buyurmuştur:
<< Mü’min erkek ve mü’min kadınlar, birbirlerinin dostudurlar. İyiliği emrederler , kötülüğü yasaklarlar.>> (Tevbe: 71 )
<< İçinizden hayra/iyiliğe çağıran, iyiliği emreden , kötülüğü yasaklayan bir topluluk bulunsun. İşte bunlar kurtuluşa erenlerdir.>> (Âl-i İmrân:104 )
<< Sizler, insanlar için çıkarılmış en iyi /hayırlı toplum oldunuz. İyiliği emreder , kötülüğü yasaklarsınız.>> (Âl-i İmrân:110 )
<< Bağışlama yolunu tut, iyili emret ve cahillerden yüz çevir.>> (Â’râf:199)
<< İsrailoğullarından kâfir olanlar, Davûd’un ve Meryemoğlu Îsâ’nın diliyle lânetlenmişlerdir. Bunun nedeni karşı gelmeleridir.Onlar, aşırı giden taşkın kimselerdi. Yaptıkları kötülüklerden birbirlerini alıkoymuyorlardı. Yaptıkları işler ne kötü idi.>>
(Mâide: 78 – 79 )
<< De ki: gerçek Rabb’iniz katındadır. Artık dileyen îman etsin , dileyen inkâr etsin.>> ( Kehf:29)
<< Sana emredileni açıkça haykır.>>( Hıcr:94 )
<< Kötülüğü yasaklayanları kurtardık. Zalimleri ise işledikleri günahlardan dolayı çetin bir azaba uğrattık.>> (Â’râf:165 )
KONUYLA İLGİLİ HADİSLER
Ebû Saîd el-Hudrî (r.a)’dan. Şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v)’i şöyle buyururken işittim:
“ Sizden kim bir kötülük görürse bunu eliyle değiştirsin, eğer gücü yetmez ise dili ile değiştirsin, eğer buna da gücü yetmez ise kalbi ile ( buğzetsin/nefret etsin. ) Ama bu , îmanın en zayıfıdır.”
( Müslim)
****************************************
İbni Mes’ûd (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“ Benden önce, Allah’ın bir millete gönderdiği her Peygamber için; milletinden , onun sünnetine uyan, emrini tutan arkadaşları, (ashabı) ve sadık dostları (Havarileri) mutlaka olur. Sonra onların arkasından bir nesil gelir, yapmadıklarını söylerler, emrolunmadıklarını yaparlar. Kim onlarla eliyle mücadele ederse o mü’mindir, kim kalbiyle mücadele ederse o mü’mindir, kim diliyle mücadele ederse o da mü’mindir. Bunun dışında ise hardal tanesi kadar îman yoktur.” (Müslim )
****************************************
Ubâde b. Sâmit (r.a):
“ Rasûlullah (s.a.v)’e, zorlukta ve kolaylıkta , memnun iken de, memnun değil iken de, bize karşı tercihler yapılırken de dinleyip itaat edeceğimize, Allah’tan gelen delillere göre , açık küfrünü görmedikçe idâre ile kavga etmeyeceğimize, nerede olursa olsun hakikati söyleyeceğimize , Allah yolunda kınayanın kınamasından korkmayacağımıza dair biat ettik.” Demiştir.
( Müttefekun aleyh)
******************************************
Mü’minlerin annesi Zeyneb bintü Cahş (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v), korku ve telaşla onun yanına girmiş, baş parmağı ile işaret parmağını halka yapmış ve:
"Lâ ilâhe illallâh, yaklaşan şerden vay arabın haline!....Bugün Ye’cûc ve Me’cûc’ün seddinden şu kadar açıldı.” Buyurmuş.
Zeyneb bintü Cahş (r.a):” Ben de: “ Ey Allah’ın Rasûlü, içimizde iyi kimseler varken biz de helâk olurmuyuz?” dedim.
“ Evet, kötülükler çoğalırsa” buyurdu.” Demiştir.
( Müttefekun aleyh)
***************************************
Huzeyfe (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Canım elinde olan Allah’a yemin olsun ki, iyiliği emretmeli , kötülükten alıkoymalısınız. Değilse Allah, katından bir cezagönderiverir de sonra Allah’a yalvarıp yakarırsınız ama duânız kabul edilmez.” Buyurmuştur.
( Tirmizî) Hadis hasen hadistir demiştir.
***************************************
Ebû Bekir Sıddık (r.a)’dan. Şöyle demiştir:
“ Ey insanlar! Sizler;
<< Ey iman edenler, kendi işinize bakınız. Sizler hidayette olduğunuz sürece yoldan çıkmış kimseler size zarar veremez>>
( Mâide: 105)âyetini okuyorsunuz. (ama bu âyeti yanlış anlıyorsunuz) Çünkü ben, Rasûlullah (s.a.v)’i şöyle buyururken işittim:
“ Şüphesiz ki insanlar, bir zalim gördüklerinde onun zulmünden alıkoymazlarsa, o zalim nedeniyle gelecek cezayı Allah’ın herkese yaygınlaştırması yakındır.”
( Ebû Dâvûd , Tirmizî ve Neseî sahih senetler ile rivayet etmiştir)
Kaynak: Riyâzü’s-Sâlihîn:
S:129 – 130 – 131 – 132 -133
