Birçok aile, kızlarının ve oğullarının evliliği konusunda istihareye başvurmaktadır. Kızlarını istemeye geldiklerinde ya da oğullarına kız istemeye gittiklerinde istihareye başvurmaktadırlar.
Öncelikle şunu hatırlatmalıyım ki, istiharenin yeri, araştırma ve istişare safhasından sonradır. Kız, erkek ve onların aileleri, eşi tanımak için gerekli araştırmaları yaparlar, tereddütleri gitmezse, bilgili ve güvenilir kişilerle, istişare ederler. Eğer bundan bir sonuç alınırsa ona göre davranırlar. Araştırma ve istişare yapıldıktan sonra kişi hala bocalama içerisindeyse, böylesi bir durumda istihareye başvurabilir.
Hadislerde iki tür istihareye işaret edilmektedir. Birincide, önemli bir işi için karar verme aşamasında olan bir kişi, iki rekat namaz kılar ve namazdan sonra Allah’a dua ederek, ondan kendisinin maslahatın olan şeyleri önüne çıkarmasını ve bunun vesilelerini hazırlamasını ister. Bu tür istihare, bir çeşit duadır ve her durumda, hatta araştırma ve istişare aşamalarından önce de yapılabilir. Özellikle de evlilik gibi son derece önemli ve kader tayin edici olan bir meselede, insanın allah Teala’dan hayır talep etmesi çok iyi bir şeydir.
Hadislerde belirtildiğine göre, Emirü’l-Müminin Ali (as) istihare için iki rekat namaz kılar, namazı takriben yüz defa, “estehîrullah” der, daha sonra da şu duayı ederdi:
“Allahumme innî kad hememtu bi-emrin kad alimtehu, fe-in kunte te’lemu ennehu hayrun lî fî dînî ve dunyaye ve ahiteretî fe-yessirhu lî ve kunte te’lemu ennehu şerrun li fî dînî ve dunyaye ve ahiretî fesrifhu annî, kerihet nefsî zalike ev ahebbet. Fe-inneke te’lemu ve la elemu ve ente allamu’l-ğuyûb.”
Yani: “Allah’ım senin bildiğin falan işi yapmak istiyorum, eğer dinim, dünyam ve ahiretim için bu işi bana uygun görüyorsan, bu konudaki vesileleri benim için hazırla. Eğer benim dinim, dünyam ve ahiretim için kötü olduğunu görüyorsan, ister bu konuda kerahet duyayım isterse alaka duyayım onu benden uzak et. Zira gerçek maslahatları sen bilirsin, ben bilmem, sen kaybı bilensin.” [1]
İkinci tür istiharede de teklif tayin edilmektedir. Şimdi bunun iki türüne işaret edelim:
Birincisi, zatu’r-rikâ’ istiharesi: İmam Cafer Sadık (as) şöyle buyurmaktadır:
<<<<<<<<<<“Bir işi yapmak istiyorsan, altı parça kağıt hazırla, bunlardan üç tanesine “Bismillahirrahmanirrahim, hıyeretun minellahi’l-azizi’l-hakîm li-filan ibn-i filanetin” diye yaz (filan ibn-i filanetin yerine istihare edenin ve annesinin adını yaz) ve bu kağıtların üstünr “İf’al” diye yaz. Diğer üç kağıdın üzerine de: “Bismillahirrahmanirrahim, hıyeretun minellahi’l-azizi’l-hakîm li-filan ibn-i filanetin” diye yaz (filan ibn-i filanetin yerine istihare edenin ve annesinin adını yaz) diye yazıp bunların üstüne de “La tef’al” diye yaz ve bu altı parça kağıdı seccadenin altına koy.
Daha sonra iki rekat namaz kıl, namazı bitirdikten sonra secdeye git ve secdedeyken yüz defa şöyle de: “estehîrullahe bi-rahmetihi hıyeretun fî afiyetin.”
Sonra secdeden kalk otur ve şöyle de: “Allahumme hayyir lî fî cemîi fî yusrin minke ve afiyetin.”
Sonra kağıtları birbirine karıştır ve teker teker çıkar. Eğer üç kağıt da peş peşe “İf’al” çıkarsa işi yapman iyidir, yap. Eğer üç kağıt da peş peşe “La tef’al” gelirse, bu işi terk et. Eğer biri “İf’al” veya “La tef’al” gelirse, kağıtlardan beş tane çıkar ve bak, “İf’al” fazla gelirse yap, “La tef’al” fazla gelirse, yapma ve artık altıncı kağıda ihtiyacın yok.” [2] >>>>>>>>>>>>>
İkinci tür istihare de Kur’an iledir.Ravî, İmam Cafer Sadık’a (as) şöyle dediğini söylüyor: “Bir işi yapmayı istiyorum ve Allah’tan da hayır talep ediyorum ama bu işi yapayım mı yapmayayım mı diye tereddütte kalıyorum. Bu durumda o işi yapayım mı yapmayayım mı?”
İmam (as) şöyle buyuruyor:
“Şeytan namaz sırasında insana diğer bütün hallerinden çok daha fazla uzaktır. Namaz sırasında zihnine nasıl gelirse öyle yap. Kur’an’ı aç, gözüne çarpan ilk ayete dikkat et, kalbinde ne doğarsa o şekilde yap.” [3]
Adından da anlaşılacağı üzere istihare bir çeşit dua ve hayır talep etmektir. İnsan, tereddüt anında dua için ellerini kaldırıp dini, dünyası ve ahireti için iyi olanı, önüne çıkarıp bu konuda vesile yaratması için Allah’a yalvarır. Allah’a tevekkül edip, tereddüt halinden kurtulması için duasının kabul olunacağını umarak ona göre davranır. Böylesi bir durumda gerçekten dünyası ve ahireti için iyi olanın karşısına çıkacağından emin olmalıdır.
Sonuç olarak araştırma ve istişarenin istihareden daha öncelikli olduğunu hatırlatmak isterim. Bazıları yaptıkları her işte istihareye başvurmayı bir alışkanlık haline getirmişlerdir. Halbuki bazen yersiz istihareler, insanı şaşırmışlık içerisinde bırakmakta ve işe engel olmaktadır.
————-
1-Mekarimu’l-Ahlak, s.369
2-age, s.371
3-age, s.374
—————
İbrahim Emini’nin ‘Eş Seçimi’ kitabından alıntıdır.
Sayfa:123
Moderatörün son düzenlenenleri:
