Hulûl:
Girme. Dâhil olma. İçine gizlice giriş.
* Birinin veya birkaç kimsenin sevgi veya itimadını kazanmak, içlerine onlardan görünüp girmek.
* Halletmek.
* Vuku' bulmak. Zuhur etmek.
* Gelip çatmak.
* Bir menzile inmek.
* Kim: Bazı akıcı cisimlerin vücud mesâmâtından kolaylıkla geçebilmesi ve bu esâsa dayanan kimya tahlil usulü.
* Fiz: Mesamatı olan bir perde ile ayrılan iki akıcı cisimde mevcut bazı maddelerin birinden diğerine geçmesi hâdisesi ki, barsaklarda olan imtisas bu tarzdadır.
(Sual: Sa'd-ı Teftazânî biri hayvanî, diğeri insanî olmak üzere ruhu ikiye taksim ettikten sonra, "Mevte mâruz kalan, yalnız ruh-u hayvanîdir. Ruh-u insanî ise mahlûk değildir ve onunla Allah beyninde nispet ve sebep yoktur. Cesetle kaim olmayıp müstakill-i bizzattır" demesinin sebebi ve izahı?
Elcevap: Sa'd-ı Teftazanî'nin
-1- demesi;
-2- sırrıyla-beka-yı ruh bahsinde beyan edildiği gibi-ruhun mahiyeti, zîhayat bir kanun-u emir, zîşuûr bir âyine-i ism-i Hayy, zîcevher bir cilve-i hayat-ı sermedî olduğundan mec'uldür. Bu cihetle, mahlûktur denilemez. Fakat Sa'd, Makasıd ve Şerhu'l-Makâsıd'da, bütün muhakkıkîn-i İslâmın icmâına ve âyât ve ehâdîsin nusûsuna muvafık olarak, "O kanun-u emir, vücud-ı hâricî giydirilmiş, sair mahlûkat gibi mahlûk ve hâdistir" demiştir. Sa'd'ın ezeliyet-i ruha kail olmadığına bütün âsârı şahittir.
-3- demesi, hulûl gibi bâtıl bir mezhebin reddine işarettir. Hayvânâtın ruhları dahi bâkîdir; kıyâmette yalnız cesetleri fenâ bulur. Mevt ise fenâ değil, belki alâkanın kesilmesidir.
-4- demesi, esbâb-ı zahiriyenin tavassutu ve Azrail Aleyhisselâmın kabz-ı ervâh hususundaki münâcâtı bahsinde denildiği gibi, ruhun doğrudan doğruya perdesiz, vasıtasız icad edilmesine işarettir.
-5- demesi, beka-yı ruh ispatında denildiği gibi, "Ceset ruha dayanır, ayakta kalır. Ruh ise bizâtihî kaimdir. Ceset harap olursa daha ziyade serbest olur, melek gibi göğe uçar" demektir ve bâtıl bir mezhebin reddine işarettir. B.L)
1 İnsanın ruhu mahlûk değildir.
2 "De ki: Ruh, Rabbimin emrindendir." İsrâ Sûresi: 17:85.
3 Onunla Allah arasında nisbet yoktur.
4 Sebep de yoktur.
5 Bizâtihi müstakildir.
Hulûl-i ramazan:
Ramazan ayının gelmesi.
Hulûl-i şita:
Kış mevsiminin gelmesi.
K:Yeni Lûgat
Girme. Dâhil olma. İçine gizlice giriş.
* Birinin veya birkaç kimsenin sevgi veya itimadını kazanmak, içlerine onlardan görünüp girmek.
* Halletmek.
* Vuku' bulmak. Zuhur etmek.
* Gelip çatmak.
* Bir menzile inmek.
* Kim: Bazı akıcı cisimlerin vücud mesâmâtından kolaylıkla geçebilmesi ve bu esâsa dayanan kimya tahlil usulü.
* Fiz: Mesamatı olan bir perde ile ayrılan iki akıcı cisimde mevcut bazı maddelerin birinden diğerine geçmesi hâdisesi ki, barsaklarda olan imtisas bu tarzdadır.
(Sual: Sa'd-ı Teftazânî biri hayvanî, diğeri insanî olmak üzere ruhu ikiye taksim ettikten sonra, "Mevte mâruz kalan, yalnız ruh-u hayvanîdir. Ruh-u insanî ise mahlûk değildir ve onunla Allah beyninde nispet ve sebep yoktur. Cesetle kaim olmayıp müstakill-i bizzattır" demesinin sebebi ve izahı?
Elcevap: Sa'd-ı Teftazanî'nin
1 İnsanın ruhu mahlûk değildir.
2 "De ki: Ruh, Rabbimin emrindendir." İsrâ Sûresi: 17:85.
3 Onunla Allah arasında nisbet yoktur.
4 Sebep de yoktur.
5 Bizâtihi müstakildir.
Hulûl-i ramazan:
Ramazan ayının gelmesi.
Hulûl-i şita:
Kış mevsiminin gelmesi.
K:Yeni Lûgat
