KOMŞULUK HAKKI VE KOMŞULUKLA İLGİLİ TAVSİYELER
Yüce Allah (c.c), şöyle buyurmuştur:
<< Kendisine hiç bir şeyi ortak koşmadan Allah’a kulluk ediniz. Anne ve babaya , akrabaya ,
yetimlere , yoksullara , yakın komşuya , yanınızdaki arkadaşa , yolcuya ve elinizin altında bulunanlara
iyi davranınız.>> ( Nisâ: 36 )
HADİSLER
İbni Ömer (r.a) ile Hz. Âişe (r.a)’ dan. Şöyle demişlerdir: Rasûlullah (s.a.v):
“ Cebrail o derece sürekli komşuyu tavsiye etti ki, sonunda komşuyu komşuya mirasçı yapacak
zannettim.” buyurdu.”
( Müttefekun aleyh )
( Komşuyu tavsiye etmek, komşuluk hukukuna dikkat etmek demektir.)
*****************************
Ebû Zer (r.a)’ dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Ey Ebû Zer, çorba pişirdiğinde suyunu çok yap ve komşularını gözet.” Buyurmuştur.
( Müslim )
Müslim’in diğer bir rivayetinde ise Ebû Zer (r.a) şöyle demiştir:
“ Dostum, Hz. Peygamber (s.a.v) bana şöyle tavsiye etti:
“ Çorba pişirdiğinde suyunu çok yap. Sonra komşularının ev halkını incele ve usûlüne uygun bir
şekilde onlara çorbadan ver.”
***************************
Ebû Hureyre (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Vallahi mü’min olamaz , vallahi mü’min olamaz vallahi mü’min olamaz .” buyurdu. Kendisine:
“ Ey Allah’ın Rasûlü, kim mü’min olamaz?” denildi.
“ Zulüm ve şerrinden komşusu güven içerisinde olmayan kimse.” Buyurdu.
( “Mü’min olamaz” ifadesi, tam anlamıyla mü,min olamaz demektir.)
( Müttefekun aleyh )
Açıklama:
İmam Nevevî, hadisimiz hakkında müttefekun aleyh demiştir. Aslında yukarıdaki hadisi Buhârî, Ebû
Şurayh (r.a)’dan rivayet etmiştir. Ancak İmam Nevevî her nedense, Ebû Hureyre (r.a)’nın rivayet
ettiğini bildirmiştir. Ebû Hureyre (r.a)’nın rivayeti ise aşağıda gelen Müslim’in rivayetidir.
Müslim’in rivayetinde ise şöyle buyurmuştur:
“ Zulüm ve şerrinden komşusu güven içinde olmayan kimse cennete giremez.”
**********************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Ey Müslüman kadınlar! Bir koyun ayağı bile olsa, komşu bir kadın , komşusunun (hediyesini)
kesinlikle küçük görmesin.” Buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
***********************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Komşu , komşusunun direğini evinin duvarına koymasına karşı çıkmasın.” Buyurmuştur.
Ebû Hureyre (r.a) devamla:
Bana ne oluyor da sizleri bu (sünneti ) terkediyor görüyorum. Vallahi ben bu sözü omuzlarınıza
bırakıp atıyorum.” Derdi.
( Müttefekun aleyh )
Açıklama:
Aslında islâm’da mülkiyet esastır.Bu yüzden İmam-ı Âzam başta olmak üzere, bir kısım âlimler ,
hadisteki emrin farziyet ifade etmeyip,
Yardımlaşma ve dayanışmayı artırmak için söylenmiş bir söz olduğu görüşündedirler.)
***************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , komşusuna eziyet vermesin. Kim, Allah’a ve ahiret
gününe inanıyorsa , misafirine ikramda bulunsun. Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , ya
iyi şeyler ( hayır ) söylesin , ya da sussun.”
( Müttfekun aleyh )
*****************************
Ebû Şurayh (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v)şöyle buyurmuştur:
“Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , komşusuna iyilikte bulunsun/ iyi davransın. Kim, Allah’a
ve ahiret gününe inanıyorsa , misafirine ikramda bulunsun. Kim , Allah’a ve ahiret gününe
inanıyorsa, ya iyi şeyler ( hayır ) söylesin , ya da sussun.”
Hadisi yukarıdaki şekliyle Müslim rivayet etmiştir. Bir kısmını da Buhârî de rivayet eder.
*******************************
Âişe (r.a) şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v)’e:
“ Benim iki komşum var, bu ikisinden hangisine hediye vereyim?” dedim.
“ Sana kapısı en yakın olana.” Buyurdu.
( Buhârî )
*******************************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Yüce Allah nazarında arkadaşların en hayırlısı, arkadaşına hayırlı olandır.Yüce Allah nazarında ,
komşuların en hayırlısı da, komşusuna hayırlı olandır.” Buyurmuştur.
Hadisi, Tirmizî rivayet etmiş ve “ Hadis, hasen hadistir.” Demiştir.
Riyâzü’s-Sâlihîn
S: 189 - 190 -191
Yüce Allah (c.c), şöyle buyurmuştur:
<< Kendisine hiç bir şeyi ortak koşmadan Allah’a kulluk ediniz. Anne ve babaya , akrabaya ,
yetimlere , yoksullara , yakın komşuya , yanınızdaki arkadaşa , yolcuya ve elinizin altında bulunanlara
iyi davranınız.>> ( Nisâ: 36 )
HADİSLER
İbni Ömer (r.a) ile Hz. Âişe (r.a)’ dan. Şöyle demişlerdir: Rasûlullah (s.a.v):
“ Cebrail o derece sürekli komşuyu tavsiye etti ki, sonunda komşuyu komşuya mirasçı yapacak
zannettim.” buyurdu.”
( Müttefekun aleyh )
( Komşuyu tavsiye etmek, komşuluk hukukuna dikkat etmek demektir.)
*****************************
Ebû Zer (r.a)’ dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Ey Ebû Zer, çorba pişirdiğinde suyunu çok yap ve komşularını gözet.” Buyurmuştur.
( Müslim )
Müslim’in diğer bir rivayetinde ise Ebû Zer (r.a) şöyle demiştir:
“ Dostum, Hz. Peygamber (s.a.v) bana şöyle tavsiye etti:
“ Çorba pişirdiğinde suyunu çok yap. Sonra komşularının ev halkını incele ve usûlüne uygun bir
şekilde onlara çorbadan ver.”
***************************
Ebû Hureyre (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Vallahi mü’min olamaz , vallahi mü’min olamaz vallahi mü’min olamaz .” buyurdu. Kendisine:
“ Ey Allah’ın Rasûlü, kim mü’min olamaz?” denildi.
“ Zulüm ve şerrinden komşusu güven içerisinde olmayan kimse.” Buyurdu.
( “Mü’min olamaz” ifadesi, tam anlamıyla mü,min olamaz demektir.)
( Müttefekun aleyh )
Açıklama:
İmam Nevevî, hadisimiz hakkında müttefekun aleyh demiştir. Aslında yukarıdaki hadisi Buhârî, Ebû
Şurayh (r.a)’dan rivayet etmiştir. Ancak İmam Nevevî her nedense, Ebû Hureyre (r.a)’nın rivayet
ettiğini bildirmiştir. Ebû Hureyre (r.a)’nın rivayeti ise aşağıda gelen Müslim’in rivayetidir.
Müslim’in rivayetinde ise şöyle buyurmuştur:
“ Zulüm ve şerrinden komşusu güven içinde olmayan kimse cennete giremez.”
**********************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Ey Müslüman kadınlar! Bir koyun ayağı bile olsa, komşu bir kadın , komşusunun (hediyesini)
kesinlikle küçük görmesin.” Buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
***********************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Komşu , komşusunun direğini evinin duvarına koymasına karşı çıkmasın.” Buyurmuştur.
Ebû Hureyre (r.a) devamla:
Bana ne oluyor da sizleri bu (sünneti ) terkediyor görüyorum. Vallahi ben bu sözü omuzlarınıza
bırakıp atıyorum.” Derdi.
( Müttefekun aleyh )
Açıklama:
Aslında islâm’da mülkiyet esastır.Bu yüzden İmam-ı Âzam başta olmak üzere, bir kısım âlimler ,
hadisteki emrin farziyet ifade etmeyip,
Yardımlaşma ve dayanışmayı artırmak için söylenmiş bir söz olduğu görüşündedirler.)
***************************
Ebû Hureyre (r.a) ‘dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , komşusuna eziyet vermesin. Kim, Allah’a ve ahiret
gününe inanıyorsa , misafirine ikramda bulunsun. Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , ya
iyi şeyler ( hayır ) söylesin , ya da sussun.”
( Müttfekun aleyh )
*****************************
Ebû Şurayh (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v)şöyle buyurmuştur:
“Kim , Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsa , komşusuna iyilikte bulunsun/ iyi davransın. Kim, Allah’a
ve ahiret gününe inanıyorsa , misafirine ikramda bulunsun. Kim , Allah’a ve ahiret gününe
inanıyorsa, ya iyi şeyler ( hayır ) söylesin , ya da sussun.”
Hadisi yukarıdaki şekliyle Müslim rivayet etmiştir. Bir kısmını da Buhârî de rivayet eder.
*******************************
Âişe (r.a) şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v)’e:
“ Benim iki komşum var, bu ikisinden hangisine hediye vereyim?” dedim.
“ Sana kapısı en yakın olana.” Buyurdu.
( Buhârî )
*******************************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Yüce Allah nazarında arkadaşların en hayırlısı, arkadaşına hayırlı olandır.Yüce Allah nazarında ,
komşuların en hayırlısı da, komşusuna hayırlı olandır.” Buyurmuştur.
Hadisi, Tirmizî rivayet etmiş ve “ Hadis, hasen hadistir.” Demiştir.
Riyâzü’s-Sâlihîn
S: 189 - 190 -191
