Marmara Bölgesinin Kültürel Özellikleri hakkında bilgiler
Marmara Bölgesi'nin Genel Özellikleri:
1. Yükseltisi en az olan bölgedir.
2. Ekili - dikili arazi oranı 0 ile 1. sıradadır.
3. İklimler arasında geçiş özelliğine sahiptir. Bu sebepten tarım ürünleri çeşidi fazladır.
4. Genel orman dağılımında ,5 ile 4. sıradadır.
5. Kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliğinde 1. sıradadır.
6. Nüfus ve nüfus yoğunluğu, göç alma ve şehirleşme bakımından başta gelir.
7. Sanayi tesisleri (P) ve enerji tüketiminde 1. sıradadır.
8. Ulaşım ağının en geniş olduğu bölgedir.
9.Turizm gelirleri en yüksek olan bölgedir.
10. Kıtalar ve denizler arasında geçiş özelliğine sahiptir.
11. Marmara Bölgesi'nin yıllık sıcaklık değerleri ise,
Ortalama sıcaklık: 14 -16 °C
En sıcak ay ortalaması : 23 - 25 °C
En soğuk ay ortalaması: 5 - 6 °C
Marmara Bölgesine ait bazı kültürel özellikler şöyledir;
Şivesi
Yemekleri
Çocuk oyunları
Marmara Bölgesine ait bazı yerel Şive(ağız) örnekleri;
İzmit şivesi
bekmez - pekmez
gövercin - güvercin
yarışalak - koşarak
aigidiver - ***ürüver
eletiver - iletiver
kapatmayom - kapatmıyorum
aruklamak - zayıflamak
buba - baba
helbet - elbette
emme - ama
ta - daha
de ya - diyor
gı - kız
tükan - dükkan
garaş - kardeş
gonuş - konuş
bağa - bana
bek - pek
kirpit - kibrit
cövüz - ceviz
ge buraya - gel
naber la - nasılsın
abıla - abla
alıvar - alıver
dayanamayom - dayanamıyorum
gara - kara
goyuversene - koyuver
Marmara Bölgesine ait bazı yerel yemek örnekleri;
Etli Erik (Bursa)
Rumeli Paçası (Edirne)
Peynirli Sarıyer Böreği
Höşmerim (Balıkesir)
Patlıcan Tatlısı (Bursa)
Piliç Topkapı
İstanbul Pilavı
Soğanlı Pide (Çanakkale)
Peynirli Patlıcan (Çanakkale)
Ekşili Köfte (Çanakkale)
Asma Yaprağında Sardalye (Çanakkale)
Bursa Lokumu
Marmara Kreması
Kefal Pilakisi (İstanbul)
Pideli Beykoz Paçası
Marmara Deniz Türlüsü
Haseki Pilâvı
Trakya Usulü Yeşil Mercimek
Erdek Salatası Cantık (Bursa)
Tavşan Ciğeri Sote (Abant)
Çengelköy Salatası (İstanbul)
Beykoz Paça (İstanbul)
Peynir Helvası (Çanakkale)
Yoğurtlu Kavurma (Çanakkale)
Bozüyük (Bilecik)
Sebzeli Tavuk Çorbası (Kocaeli)
Terbiyeli Beykoz İncik Haşlama
Marmara Bölgesine ait bazı yerel oyun örnekleri;
1-EŞ TUT:
On bir kişi ile oynanan bir oyundur. Oyuncu sayısı Daha da artırılabilir. Altta kalacak ebeyi bulmak için çöp tutulur. Ebe belli olduktan sonra diğer oyuncular çift çift olur, el ele tutarlar.
Oyun başladığı zaman çiftler birbirlerinden ayrılır;
Eş tut
Ebe ebe
Eşimi tut.
diye bağırırlar. Ebe yaklaştığı zaman
Eşim eşim
Nerdesin?
Diye eşine bağırır. Eşi hemen gelip elinden tular. Eğer eşinin elinden tutmağa zaman bulamazsa ebe koşup eşinin elinden tutar açıkta kalan ebe olur.
Oyun böylece davam eder.
2-ÇÖMEL KURTUL:
Oyunu oynayacak çocuklar toplanıp sayışırlar. Altta kalan ebe olur. Sonra hep birden kaçarlar. Ebe onları kovmaya başlar. Yaklaştığına elini vurursa o ebe olur.
Koşanlar fırsatım buldukları zaman gelir ebeye bir vurup kaçarlar. Ebe da onları izler. Tam elini vuracağı zaman oyuncu çömelirse ebe vursa da bir şey değiştirmez.
Onun için bu oyunda oyuncular ebenin yanına kadar sokulurlar. Sırtına yahut omuzlarına vurup çömelirler.
Ebenin "üste" çıkması için çok dikkatli olması ve üsttekileri iyi izlemesi gerekir.
Bir boşluktan yararlanıp çömelmeden oyuncuya elini dokunursa üste çıkar. Bu kez öbürü ebe olur.
3 -MENDİL KAÇIRMACA:
Mendil Kaçırmaca oyununu onayacak çocuklar kendi aralarında eşledirler.
- Ibi Ibi?
- Iptirim seni
-Eş istersen?
- Beğendiğin?
Birinci oyuncu beğendiği eşi alır, sonra olunu Böylece çocuk sayısına göre en az beş kişi olma koşulu ile on on beş kişiye kadar çıkarılabilir İki baş oyuncu gruplarını seçtikten sonra ortada bir kişiye de mendil verilir. Mendil tutan kişi en az iki tarafa 20-30 metre uzaklıkta ve tam önada durur.
İki gruba da aynı anda başlardan başlama koşulu ile numara verilir. Bir kişi de hakem olur. Oyunun başlayışını, oyuncuların mendil kaçırmaları için komut vermesini sağlar. Hakem dilediği numarayı çağırmada özgürdür,
Beşler.
Der.. Her İki takımın da beşleri koşup ortada mendil tutan kişiye yaklaşırlar Birbirleriyle karşılaştıkları an mendili erken davranan alıp kaçar
Ötekisi eğer mendili kaçıran elini vurabilirce o kişi "yanar" grubundan çıkarılır. Hakem yine İki kişiyi çağırır.
- Üçler..
Gelenler yine mendilin yanında karşılaşırlar Biri alıp kaçar.
Böylece oyuncuları daha çabuk "yanan" grup kaybeder, diğer grup kazanır,
4-DEVECİ:
-LEBBİ... OYUNU:
Bu oyunu oynayacak çocuklar iki gruba ayrılırlar Birinci grup elleriyle köprü kurar. İkinci grup la peş peşe dizilirler.
Peş peşe dizilen grup köprü kuran gruba doğru bağırır
- Deveci? Diğer gurup da:
- Labbi.
- Develer nerde?
- Köse Dağında
- Ne yer?
- Hurma
- Ne sıçar?
- Sürme.
- Bir kat oyun buradan neyle geçsin?
- Davul- Zurnayla.
Söylenen biçimde davul zurna sesi çıkararak köprü kuran grubun elleri arasından geçerler
"Neyle geçsin?" sorusuna karşılık kedi sesi, köpek sesi gibi sesler de istenir
Marmara Bölgesi'nin Genel Özellikleri:
1. Yükseltisi en az olan bölgedir.
2. Ekili - dikili arazi oranı 0 ile 1. sıradadır.
3. İklimler arasında geçiş özelliğine sahiptir. Bu sebepten tarım ürünleri çeşidi fazladır.
4. Genel orman dağılımında ,5 ile 4. sıradadır.
5. Kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliğinde 1. sıradadır.
6. Nüfus ve nüfus yoğunluğu, göç alma ve şehirleşme bakımından başta gelir.
7. Sanayi tesisleri (P) ve enerji tüketiminde 1. sıradadır.
8. Ulaşım ağının en geniş olduğu bölgedir.
9.Turizm gelirleri en yüksek olan bölgedir.
10. Kıtalar ve denizler arasında geçiş özelliğine sahiptir.
11. Marmara Bölgesi'nin yıllık sıcaklık değerleri ise,
Ortalama sıcaklık: 14 -16 °C
En sıcak ay ortalaması : 23 - 25 °C
En soğuk ay ortalaması: 5 - 6 °C
Marmara Bölgesine ait bazı kültürel özellikler şöyledir;
Şivesi
Yemekleri
Çocuk oyunları
Marmara Bölgesine ait bazı yerel Şive(ağız) örnekleri;
İzmit şivesi
bekmez - pekmez
gövercin - güvercin
yarışalak - koşarak
aigidiver - ***ürüver
eletiver - iletiver
kapatmayom - kapatmıyorum
aruklamak - zayıflamak
buba - baba
helbet - elbette
emme - ama
ta - daha
de ya - diyor
gı - kız
tükan - dükkan
garaş - kardeş
gonuş - konuş
bağa - bana
bek - pek
kirpit - kibrit
cövüz - ceviz
ge buraya - gel
naber la - nasılsın
abıla - abla
alıvar - alıver
dayanamayom - dayanamıyorum
gara - kara
goyuversene - koyuver
Marmara Bölgesine ait bazı yerel yemek örnekleri;
Etli Erik (Bursa)
Rumeli Paçası (Edirne)
Peynirli Sarıyer Böreği
Höşmerim (Balıkesir)
Patlıcan Tatlısı (Bursa)
Piliç Topkapı
İstanbul Pilavı
Soğanlı Pide (Çanakkale)
Peynirli Patlıcan (Çanakkale)
Ekşili Köfte (Çanakkale)
Asma Yaprağında Sardalye (Çanakkale)
Bursa Lokumu
Marmara Kreması
Kefal Pilakisi (İstanbul)
Pideli Beykoz Paçası
Marmara Deniz Türlüsü
Haseki Pilâvı
Trakya Usulü Yeşil Mercimek
Erdek Salatası Cantık (Bursa)
Tavşan Ciğeri Sote (Abant)
Çengelköy Salatası (İstanbul)
Beykoz Paça (İstanbul)
Peynir Helvası (Çanakkale)
Yoğurtlu Kavurma (Çanakkale)
Bozüyük (Bilecik)
Sebzeli Tavuk Çorbası (Kocaeli)
Terbiyeli Beykoz İncik Haşlama
Marmara Bölgesine ait bazı yerel oyun örnekleri;
1-EŞ TUT:
On bir kişi ile oynanan bir oyundur. Oyuncu sayısı Daha da artırılabilir. Altta kalacak ebeyi bulmak için çöp tutulur. Ebe belli olduktan sonra diğer oyuncular çift çift olur, el ele tutarlar.
Oyun başladığı zaman çiftler birbirlerinden ayrılır;
Eş tut
Ebe ebe
Eşimi tut.
diye bağırırlar. Ebe yaklaştığı zaman
Eşim eşim
Nerdesin?
Diye eşine bağırır. Eşi hemen gelip elinden tular. Eğer eşinin elinden tutmağa zaman bulamazsa ebe koşup eşinin elinden tutar açıkta kalan ebe olur.
Oyun böylece davam eder.
2-ÇÖMEL KURTUL:
Oyunu oynayacak çocuklar toplanıp sayışırlar. Altta kalan ebe olur. Sonra hep birden kaçarlar. Ebe onları kovmaya başlar. Yaklaştığına elini vurursa o ebe olur.
Koşanlar fırsatım buldukları zaman gelir ebeye bir vurup kaçarlar. Ebe da onları izler. Tam elini vuracağı zaman oyuncu çömelirse ebe vursa da bir şey değiştirmez.
Onun için bu oyunda oyuncular ebenin yanına kadar sokulurlar. Sırtına yahut omuzlarına vurup çömelirler.
Ebenin "üste" çıkması için çok dikkatli olması ve üsttekileri iyi izlemesi gerekir.
Bir boşluktan yararlanıp çömelmeden oyuncuya elini dokunursa üste çıkar. Bu kez öbürü ebe olur.
3 -MENDİL KAÇIRMACA:
Mendil Kaçırmaca oyununu onayacak çocuklar kendi aralarında eşledirler.
- Ibi Ibi?
- Iptirim seni
-Eş istersen?
- Beğendiğin?
Birinci oyuncu beğendiği eşi alır, sonra olunu Böylece çocuk sayısına göre en az beş kişi olma koşulu ile on on beş kişiye kadar çıkarılabilir İki baş oyuncu gruplarını seçtikten sonra ortada bir kişiye de mendil verilir. Mendil tutan kişi en az iki tarafa 20-30 metre uzaklıkta ve tam önada durur.
İki gruba da aynı anda başlardan başlama koşulu ile numara verilir. Bir kişi de hakem olur. Oyunun başlayışını, oyuncuların mendil kaçırmaları için komut vermesini sağlar. Hakem dilediği numarayı çağırmada özgürdür,
Beşler.
Der.. Her İki takımın da beşleri koşup ortada mendil tutan kişiye yaklaşırlar Birbirleriyle karşılaştıkları an mendili erken davranan alıp kaçar
Ötekisi eğer mendili kaçıran elini vurabilirce o kişi "yanar" grubundan çıkarılır. Hakem yine İki kişiyi çağırır.
- Üçler..
Gelenler yine mendilin yanında karşılaşırlar Biri alıp kaçar.
Böylece oyuncuları daha çabuk "yanan" grup kaybeder, diğer grup kazanır,
4-DEVECİ:
-LEBBİ... OYUNU:
Bu oyunu oynayacak çocuklar iki gruba ayrılırlar Birinci grup elleriyle köprü kurar. İkinci grup la peş peşe dizilirler.
Peş peşe dizilen grup köprü kuran gruba doğru bağırır
- Deveci? Diğer gurup da:
- Labbi.
- Develer nerde?
- Köse Dağında
- Ne yer?
- Hurma
- Ne sıçar?
- Sürme.
- Bir kat oyun buradan neyle geçsin?
- Davul- Zurnayla.
Söylenen biçimde davul zurna sesi çıkararak köprü kuran grubun elleri arasından geçerler
"Neyle geçsin?" sorusuna karşılık kedi sesi, köpek sesi gibi sesler de istenir
