Efendimiz’in (sas) bir veya iki kere yaptığı şeylere edep mendup veya müstehap denir Rüku ve secdede tesbihlerin üçten fazla yapılması sünnet olan okuyuştan fazla kıraatte bulunulması gibi Edepler sünnetleri tamamlamak için meşru kılınmıştır Hanefilere göre namazın edepleri şunlardır: (bk Buhari Salat 9; Ebû Davud 106107)
1) Erkeklerin iki avuçlarını iftitah tekbiri alırken yenlerinin içinden çıkarması menduptur Bu durumda tevazua daha yakındır Ancak soğuk gibi zaruret hali müstesnadır Kadınlar ise kollarının açılmaması için ellerini elbiselerinin altından kaldırırlar
2) Namaz kılan kişinin ayakta iken secde edeceği yere rükuda iken ayaklarının üst kısmına secdede burnunun iki kanadına otururken kucağına selam verirken omuzlarına bakması menduptur Bunu yaparken hûşu içinde ve ihsan derecesinde namaz kılma gayreti içinde olmalıdır Rasûlullah (sas) ihsanı şöyle tarif etmiştir: “’a sanki O’nu görüyormuşsun gibi ibadet etmendir Her ne kadar sen O’nu görmüyorsan da O seni görmektedir” (bk Ebû Davud Sünnet 16)
3) Esnerken ağzı açmamaya çalışmak menduptur Buna güç yetmezse elin arkası veya yeni ile ağzı kapamak gerekir
4) Gücü yettiği ölçüde öksürüğü gidermek menduptur
5) Kamet alınırken müezzin “Hayye ale’l-Felah” deyince imam ve cemaatin ayağa kalkması menduptur İmam mihraba yakın bulunmazsa her saf imam aralarından geçeceği sırada ayağa kalkar
6) “Kad kâmeti’s salâh (Namaz başladı)” denildiği zaman imam namaza başlar İmam bu hareketi ile müezzini doğrulamış olur Bununla birlikte kâmet bittikten sonra namaza başlanmasında da bir sakınca bulunmaz
1) Erkeklerin iki avuçlarını iftitah tekbiri alırken yenlerinin içinden çıkarması menduptur Bu durumda tevazua daha yakındır Ancak soğuk gibi zaruret hali müstesnadır Kadınlar ise kollarının açılmaması için ellerini elbiselerinin altından kaldırırlar
2) Namaz kılan kişinin ayakta iken secde edeceği yere rükuda iken ayaklarının üst kısmına secdede burnunun iki kanadına otururken kucağına selam verirken omuzlarına bakması menduptur Bunu yaparken hûşu içinde ve ihsan derecesinde namaz kılma gayreti içinde olmalıdır Rasûlullah (sas) ihsanı şöyle tarif etmiştir: “’a sanki O’nu görüyormuşsun gibi ibadet etmendir Her ne kadar sen O’nu görmüyorsan da O seni görmektedir” (bk Ebû Davud Sünnet 16)
3) Esnerken ağzı açmamaya çalışmak menduptur Buna güç yetmezse elin arkası veya yeni ile ağzı kapamak gerekir
4) Gücü yettiği ölçüde öksürüğü gidermek menduptur
5) Kamet alınırken müezzin “Hayye ale’l-Felah” deyince imam ve cemaatin ayağa kalkması menduptur İmam mihraba yakın bulunmazsa her saf imam aralarından geçeceği sırada ayağa kalkar
6) “Kad kâmeti’s salâh (Namaz başladı)” denildiği zaman imam namaza başlar İmam bu hareketi ile müezzini doğrulamış olur Bununla birlikte kâmet bittikten sonra namaza başlanmasında da bir sakınca bulunmaz
