K
Kayıtsız Üye
Ziyaretçi
T.D.K ne zaman kurulumuştur ve 958. madde nedir?
TDK yani Türk Dil Kurumu, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla12 Temmuz 1932'de Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur. Türk Dil Kurumu, Türkçe'yi incelemek, gelişmesi için çalışmak amacıyla kurulmuştur.
958. madde adlı hiçbir bilgi ve kaynak bulamadım....Tek bulduğum maddeler aşağıdakiler...
XIII. Yüzyıldan Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplardan Toplanan Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü'nün hazırlanmasında tutulan yollar:
1. Madde başı olan her söz en az bir tanığa dayanır. Tanıksız madde yoktur.
2. Madde başı olan söz, tanık içinde hangi anlamla kullanılmışsa kitaba o anlam geçirilmiştir. Sözün başka anlamları bulunduğu bilinse dahi, onlara tanık olacak metin kitaba alınmamışsa böyle anlamlar gösterilmemiştir.
3. Her tanığın sonunda, hangi eserden alınmış olduğu kısaltmalarla gösterilmiştir. Bu kısaltmalar aşağıdaki sahifelerde görülecektir.
4. Her tanığın hangi yüzyıl eserinden alındığı kısaltmalardan sonra Romen rakamlarıyla belirtilmiştir.
5. Romen rakamlarından sonraki sayılar, kaynak eserin sahife numaralarıdır. 3,4,5 numaralı notlardaki bilgiler bir arada ve parantez içinde şöylece verilmektedir : (Muham. XV. 198). Bu, üstteki tanığın XV. yüzyılda yazılan Muhammediye adlı eserin 198 inci sahifesinden alındığını gösterir.
6. Bazı eserlerde sahife numarası değil yaprak (varak) numarası vardır. O zaman, Romen rakamından sonra yazılan yaprak sayısına çizgi ile bağlanan 1 veya 2 rakamı da eklenmiştir: (Deş. XVI. 114-1) ve (Deş. XVI. 232-2) gibi ki 114 inci yaprağın birinci sahifesi ve 232 inci yaprağın ikinci sahifesi demektir.
7. Taranan bazı eserler birkaç cilttir. Bunların sahife numaralarından önce, bir virgülle ayrılarak cilt numarası gösterilmiştir : (Bab. XVI. 2, 189) gibi ki ikinci cildin 189 uncu sahifesi demektir.
8. Tanıklar en eskilerinden başlanarak yenilerine doğru sıra ile dizilmiştir.
9. Tanıklarda birkaç imla ile geçen sözcüklerin bir şekli esas olarak madde başı yapılmış ve öteki şekiller bunun yanına parantez ( ) içinde yazılmış ve değişik imlalı bütün şekillerin tanıkları bu maddede toplanmıştır : bedims, (bedinus, tebnus)... gibi.
Bununla birlikte parantez içindeki şekiller de sözlükte kendi yerlerini almışlar, karşılarına › işaretiyle toplu bulundukları madde başına bakılması işaret edilmiştir : bidnus › bednus. tebnus › bednus. ... gibi.
10. Tek tük bazı sözcüklerde görülen ekler, sözlüğün özel cildine alınmış, ayrıca bu eklerle yapılan sözcükler de sözlüğe geçirilmiştir, "acılaca" gibi.
11. Bir kelimenin birbiriyle ilgili birkaç anlamı varsa, kelime madde başı olarak bir defa yazılmış ve anlamlar 1., 2.... numaralarıyla gösterilmiştir. Her numara içinde o anlama uygun tanıklar konulmuştur.
12. Bir kelimenin birbiriyle ilgisi açık olmayan birden çok anlamı varsa o kelime her anlam için ayrı ayrı madde başı olarak tekrarlanmış ve bunların yanına parantez içinde (I), (II), rakamları yazılmıştır.
13. Arapça ve Farsçadan Türkçeye lügat kitaplarından alınan tanıklarda Arapça kelimelerden sonra (Ar.), Farsça kelimelerden sonra (Fa.) işaretleri konulmuştur.
14. Manzum tanıklardan kolayca ayırdedilebilmesi için mensur tanıkların başına § işareti konulmuştur.
tdk
958. madde adlı hiçbir bilgi ve kaynak bulamadım....Tek bulduğum maddeler aşağıdakiler...
XIII. Yüzyıldan Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplardan Toplanan Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü'nün hazırlanmasında tutulan yollar:
1. Madde başı olan her söz en az bir tanığa dayanır. Tanıksız madde yoktur.
2. Madde başı olan söz, tanık içinde hangi anlamla kullanılmışsa kitaba o anlam geçirilmiştir. Sözün başka anlamları bulunduğu bilinse dahi, onlara tanık olacak metin kitaba alınmamışsa böyle anlamlar gösterilmemiştir.
3. Her tanığın sonunda, hangi eserden alınmış olduğu kısaltmalarla gösterilmiştir. Bu kısaltmalar aşağıdaki sahifelerde görülecektir.
4. Her tanığın hangi yüzyıl eserinden alındığı kısaltmalardan sonra Romen rakamlarıyla belirtilmiştir.
5. Romen rakamlarından sonraki sayılar, kaynak eserin sahife numaralarıdır. 3,4,5 numaralı notlardaki bilgiler bir arada ve parantez içinde şöylece verilmektedir : (Muham. XV. 198). Bu, üstteki tanığın XV. yüzyılda yazılan Muhammediye adlı eserin 198 inci sahifesinden alındığını gösterir.
6. Bazı eserlerde sahife numarası değil yaprak (varak) numarası vardır. O zaman, Romen rakamından sonra yazılan yaprak sayısına çizgi ile bağlanan 1 veya 2 rakamı da eklenmiştir: (Deş. XVI. 114-1) ve (Deş. XVI. 232-2) gibi ki 114 inci yaprağın birinci sahifesi ve 232 inci yaprağın ikinci sahifesi demektir.
7. Taranan bazı eserler birkaç cilttir. Bunların sahife numaralarından önce, bir virgülle ayrılarak cilt numarası gösterilmiştir : (Bab. XVI. 2, 189) gibi ki ikinci cildin 189 uncu sahifesi demektir.
8. Tanıklar en eskilerinden başlanarak yenilerine doğru sıra ile dizilmiştir.
9. Tanıklarda birkaç imla ile geçen sözcüklerin bir şekli esas olarak madde başı yapılmış ve öteki şekiller bunun yanına parantez ( ) içinde yazılmış ve değişik imlalı bütün şekillerin tanıkları bu maddede toplanmıştır : bedims, (bedinus, tebnus)... gibi.
Bununla birlikte parantez içindeki şekiller de sözlükte kendi yerlerini almışlar, karşılarına › işaretiyle toplu bulundukları madde başına bakılması işaret edilmiştir : bidnus › bednus. tebnus › bednus. ... gibi.
10. Tek tük bazı sözcüklerde görülen ekler, sözlüğün özel cildine alınmış, ayrıca bu eklerle yapılan sözcükler de sözlüğe geçirilmiştir, "acılaca" gibi.
11. Bir kelimenin birbiriyle ilgili birkaç anlamı varsa, kelime madde başı olarak bir defa yazılmış ve anlamlar 1., 2.... numaralarıyla gösterilmiştir. Her numara içinde o anlama uygun tanıklar konulmuştur.
12. Bir kelimenin birbiriyle ilgisi açık olmayan birden çok anlamı varsa o kelime her anlam için ayrı ayrı madde başı olarak tekrarlanmış ve bunların yanına parantez içinde (I), (II), rakamları yazılmıştır.
13. Arapça ve Farsçadan Türkçeye lügat kitaplarından alınan tanıklarda Arapça kelimelerden sonra (Ar.), Farsça kelimelerden sonra (Fa.) işaretleri konulmuştur.
14. Manzum tanıklardan kolayca ayırdedilebilmesi için mensur tanıkların başına § işareti konulmuştur.
tdk
