Ticari bir işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denildiğini öğrenmiştik. Tacirin ticari faaliyetine başlayabilmesi için bir takım sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklar kurumlar bazında aşağıda sıralanmıştır.
1. Maliyeye(Vergi Dairesine) Karşı sorumluluklar,
2. S.S.K ya karşı sorumluluklar(sosyal güvenlik kurumuna devredilen)
3. Bölge Çalışma Müdürlüğüne Karşı sorumluluklar
4. Bağ-Kur a Karşı sorumluluklar(sosyal güvenlik kurumuna devredilen)
5. Diğer Kurum ve Kuruluşlara Karşı Sorumluluklar.
Tacirin en temel sorumluluğu defter tutmadır. Vergi Usul Kanununa göre gerçek ve tüzel kişi tacirler defter tutmak zorundadırlar. Tutacakları bu defterleri gerek vergi usul kanununda gerekse türk ticaret kanununda yer alan objektif belgelere dayandırmak zorundadırlar. Denetimlerde belgeler ile tutulan defter arasında bir bağlantının olması isteneceği için tacir tüm işlemlerini belgelere dayandırması gerekir.
Tacirin defter tutma sorumluluğu gerek gerçek kişiler, gerekse tüzel kişiler için kazançların vergilendirilmesi ve bu işlemlerin kayıt altına alınması amacını taşır. Defter tutmaya sadece vergisel açıdan bakmak son derece sakıncalıdır. Çünkü muhasebeyi defter tutma olarak görmek büyük bir kısır döngü içine sokmak demektir. Firma yöneticileri, çalışanları, firmaya mal satanlar, firmadan mal alanlar firma ile ilgili bilgilere tutulan defter ve sağlanan temel raporlar sayesinde firma hakkında genel bir kanıya ulaşırlar.
Tacirler defterlerini 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik kanununa göre defter tutma yetkisine sahip Mali Müşavirlere tuttururlar. Bunun karşılığında defter tutma hizmeti olarak yine kanunda belirtilen tutarlarda mali müşavilere ücret öderler. Tacirler kestikleri fatura vb. işlemlerinden dolayı birinci derecede sorumluluk taşırlar. Mali müşavir ise tutulan defterlerin muhasebe usul ve kaidelerine göre tutulup tutulmadığından birinci derecede sorumludurlar. Vergi ziyaı durumunda ise mükellefle yani tacirle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludurlar.
Tacirin ayrıca çalıştırdığı işçiler için bağlı bulunduğu sosyal güvenlik kurumuna karşı sorumlulukları vardır. İşçi işe başlamadan önce tacir, gerekli belge ile sosyal güvenlik kurumuna bu durumu haber vermek zorundadır.
Tacirlerin kendisi Bağ-Kur a kayıt yaptırmak zorundadırlar. İşçiler ise SSK ya kaydolunur. Ayrıca işçiler çalışmaya başlamadan önce Bölge Çalışma Müdürlüklerine bu bilgiler bildirilir.