TÜRK TARİHİNİ DEĞİŞTİREN SAVAŞ-Talas Muharebesi-
İslam ordusu ilk kez Çin ile savaşacaktı. Savaş 751 yılında Çin ve Arap kabilesi arasında şiddetle başladı. Dört gün boyunca kanlı şekilde devam etti. Beşinci gün İslam ordusunda çözülme başladı. Kalabalık Çin ordusu sayı avantajını kullanmaya başlamıştı. Dört gündür savaşı takip eden Türkler savaşı Çin’in kazanacağını anlamıştı. Belki de ilk kez tercih yapmak durumundaydılar. Bir tarafta kadim düşman Çin diğer tarafta ahlak ve idarelerine saygı duydukları Müslümanlar vardı. Ve Bir anda Türk ordusu Çin ordusuna saldırdı. Ve Çin ordusu bir anda Türkleri arkasında gördü. Böyle bir durumu beklemeyen Çin şaşırmıştı. Türklerin saldırısı öyle şiddetli olmuştu ki bir anda darmadağın oldular.
Kao Sientche az bir kuvvetle savaş alanından kaçtı. Çinliler elli bin ölü ve yirmi bin esir verdi.
Talas savaşı Türk İslam ve Dünya tarihi bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu savaş, basit meydan muharebesi olarak gösterilmiş ve neticeleri üzerinde fazla durulmamıştır. Savaşın neticelerini şöyle sıralayabiliriz: Çin, Hunlardan itibaren her fırsatta Türkistan’a nüfus ederek Türkler üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışıyordu. Ve 751 yılında Batı Türkistan’a karşı girdiği hareket feci bir mağlubiyet olmuştu. Bu savaştan sonra Çin’in Türkistan hayali ebediyen bitti. Savaştan önceki yıllarda Batı Türkistan’da siyasi bakımdan sarsılan Türk nüfusu Talas muharebesine karşılık yeniden canlanacaktır. Savaşı kazanmada önemli rol oynayan Karluklar, Göktürk ve Türkeş devletlerinin yıkılması üzerine bölgenin en kuvvetli unsuru olarak Türk birliği yeniden kurulacaktır. Savaşın en önemli sonucu ise Türklerin inancı olacaktır.
Talas Savaşında Arap-Türk birleşmesi iki taraf arasında ilişkilerde bir dönüm noktası oldu. Yarım asırdır devam eden kanlı Mücadeleler, yerini dostluğa bıraktı. Diğer taraftan Müslümanlığın Türkler arasında yayılması gerçekleşti. Kısa zaman sonra Abbasiler başta askeri kadrolar olmak üzere çeşitli kadroları Türklerle doldurdu. Talas Savaşı’nın Dünya kültür tarihi bakımından da büyük gelişmelere zemin hazırladığı bilinmektedir. Özellikle Çin’de keten ve kenevirden imal edilmekte olan kâğıt, Bu savaş sırasında Müslümanların eline esir düşen Çinliler vasıtasıyla Çin’in dışında ilk defa Semerkant’ta imal edilmeye başlanacaktır.
Hazırlayan: Muhammed Salih Bekiroğlu
Kaynak: Ahmet ŞİMŞİRGİL, Otağ Büyük Doğuş,1.Baskı Mart 2017
İslam ordusu ilk kez Çin ile savaşacaktı. Savaş 751 yılında Çin ve Arap kabilesi arasında şiddetle başladı. Dört gün boyunca kanlı şekilde devam etti. Beşinci gün İslam ordusunda çözülme başladı. Kalabalık Çin ordusu sayı avantajını kullanmaya başlamıştı. Dört gündür savaşı takip eden Türkler savaşı Çin’in kazanacağını anlamıştı. Belki de ilk kez tercih yapmak durumundaydılar. Bir tarafta kadim düşman Çin diğer tarafta ahlak ve idarelerine saygı duydukları Müslümanlar vardı. Ve Bir anda Türk ordusu Çin ordusuna saldırdı. Ve Çin ordusu bir anda Türkleri arkasında gördü. Böyle bir durumu beklemeyen Çin şaşırmıştı. Türklerin saldırısı öyle şiddetli olmuştu ki bir anda darmadağın oldular.
Kao Sientche az bir kuvvetle savaş alanından kaçtı. Çinliler elli bin ölü ve yirmi bin esir verdi.
Talas savaşı Türk İslam ve Dünya tarihi bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu savaş, basit meydan muharebesi olarak gösterilmiş ve neticeleri üzerinde fazla durulmamıştır. Savaşın neticelerini şöyle sıralayabiliriz: Çin, Hunlardan itibaren her fırsatta Türkistan’a nüfus ederek Türkler üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışıyordu. Ve 751 yılında Batı Türkistan’a karşı girdiği hareket feci bir mağlubiyet olmuştu. Bu savaştan sonra Çin’in Türkistan hayali ebediyen bitti. Savaştan önceki yıllarda Batı Türkistan’da siyasi bakımdan sarsılan Türk nüfusu Talas muharebesine karşılık yeniden canlanacaktır. Savaşı kazanmada önemli rol oynayan Karluklar, Göktürk ve Türkeş devletlerinin yıkılması üzerine bölgenin en kuvvetli unsuru olarak Türk birliği yeniden kurulacaktır. Savaşın en önemli sonucu ise Türklerin inancı olacaktır.
Talas Savaşında Arap-Türk birleşmesi iki taraf arasında ilişkilerde bir dönüm noktası oldu. Yarım asırdır devam eden kanlı Mücadeleler, yerini dostluğa bıraktı. Diğer taraftan Müslümanlığın Türkler arasında yayılması gerçekleşti. Kısa zaman sonra Abbasiler başta askeri kadrolar olmak üzere çeşitli kadroları Türklerle doldurdu. Talas Savaşı’nın Dünya kültür tarihi bakımından da büyük gelişmelere zemin hazırladığı bilinmektedir. Özellikle Çin’de keten ve kenevirden imal edilmekte olan kâğıt, Bu savaş sırasında Müslümanların eline esir düşen Çinliler vasıtasıyla Çin’in dışında ilk defa Semerkant’ta imal edilmeye başlanacaktır.
Hazırlayan: Muhammed Salih Bekiroğlu
Kaynak: Ahmet ŞİMŞİRGİL, Otağ Büyük Doğuş,1.Baskı Mart 2017
