Yerleşim alanı olarak gelişmeye oldukça elverişli bir yerde kurulmuş olan İlimiz son yıllarda büyük bir gelişim göstermiş, ancak bu modernleşme çabaları ilin genel görüntüsünü de etkilemiştir. İlimizdeki mimari miras içinde, korunması gerekli sivil mimarlık örneği olan eski Çorum evleri önemli bir yer tutmaktadır.
Fakat bunların hepsinin özelliklerini günümüze kadar koruyabildikleri pek söylenemez. Bugün Çorum’da geleneksel Türk evi niteliklerini taşıyan az sayıda ev vardır. Bu evler 19. yy. sonu ya da 20.yy.’ın ilk yarısına tarihlenmektedir.
Çorum Evlerinin Özellikleri:
Evlerin ikametgah katlan plan bakımından geniş sofa etrafında yerleştirilen odalardan oluşmaktadır. Yapılar genelleme iki katlıdır. Zemin Katkr, diger, göfe, stafon,ahşap merdivenlerle çıkılmaktadır. Alt katlar kalın tc kargir duvarlardan oluşur, Sofaya bakan oda duvarlarıyla diğer bölme duvardan ahşap çatkılı ve kerpiç dolguludur. Sofa önleri ahşap direkli ve korkuluklar ahşap parmaklıklıdır.
Üst kat direk başlıkları bağdadi üzerine sıva ile konsollu yapılmıştır. Oda ve sofaların taban döşemeleri ahşap kaplama, tavanlar ise kirişler üzerinden kaplama tahtalar görünmek suretiyle kirişlerin alt yüzeylerine inee çıtalar kaplanarak yüzeyleri süslenmiştir. Çatılar genellikle kiremit örtülü, kırma çatılardır, liskiden ahşap parmaklıklı olan pencereler yine ahşap iki kanatlı ve giyotin çerçeveli olarak yapılmıştır.
Evlerin iç kısımlarında ahşap oldukça zengin olarak kullanılmıştır. Dolaplar, yüklükler, kapılarda ahşap kullanılmıştır. Ocaklar ve diğer şerbetlik, lambalık, alçı şömine, çubukluk gibi kısımlarda alçı kullanılmıştır. Bazı evlerde avlu zeminleri yükselmiş olduğundan odaların önündeki sofalar birkaç basamaklı taş merdivenle çıkılmaktadır
